مرثیه جن

از دانشنامه‌ی اسلامی


از ابعاد غيرمادى و غيربشرى شهادت امام حسين علیه السلام، گريه و نوحه و مرثيه خوانى‌ فرشتگان و اجنه بر آن حضرت است. رواياتى در اين باره نقل شده و كسانى هم مدعى بوده‌اند كه شعرها و نوحه‌هاى جن را به ياد عاشورا شنيده و گريسته‌اند، همچون مسور بن‌ مخرمه.

نوحه‌هايى از قبيل اين كه: «ايها القاتلون جهلا حسينا ابشروا بالعذاب و التنكيل».

يا اين شعر:

ايا عين جودى و لاتجمدى * و جودى على الهالك السيد

فبالطف امسى صريعا * فقد رزئنا الغداة بامر بدى

و امثال اين گونه مراثى كه در كتب مقتل و روايات آمده است. شهيد مطهرى در اين‌ باره مى‌گويد: «در «قمقام زخار»، قسمت زيادى از مراثى جنى‌ها را بصورت شعر نقل كرده ‌است. بعيد نيست كه اين اشعار سراسر انتقاد و حنين و تحريك احساسات، از طرف‌ علاقه‌مندان و شيعيان سروده مى‌شده است و چون از طرف حكومت وقت، تحت تعقيب‌ قرار مى‌گرفتند لذا اشعارى كه مى‌سرودند به نام جنى منتشر مى‌كردند كه هم پى گم كرده ‌باشند و هم مردم بهتر حفظ مى‌كردند».

البته شعرهاى مرثيه از قول جن، غير از گريه و عزادارى ملائك و انبيا و كروبيان در عزاى حسينى است كه رواياتش متفاوت است.


در بارگاه قدس كه جاى ملال نيست سرهاى قدسيان همه بر زانوى غم است

جن و ملك بر آدميان نوحه مى‌كنند گويا عزاى اشرف اولاد آدم است(محتشم کاشانی)

پانویس

  1. عوالم (امام حسین)، ص 486.
  2. از جمله در «بحارالانوار» ج 45 ، ص 233 ( باب نوح الجن علیه )، سفینة البحار ، ج 1 ، ص 190.
  3. حماسه حسینی ، ج 3 ، ص 375.

منبع

جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.

واقعه عاشورا
قبل از واقعه
شرح واقعه
پس از واقعه
بازتاب واقعه
وابسته ها